خورشید همیشه نور می افشاند و زمین یکی از میلیونها نقطه ای است که از نور خورشید برکت می گیرد اما برای اینکه از نور خورشید بهره مند شود ،باید در معرض تابش آن قرار بگیرد.این که شب ها ،نیمی از زمین از نور خورشید بی بهره است ،نه برای این است که خورشید به سمت زمین نمی تابد ،بلکه زمین باید موضع خود را تغییر دهد.((توبه))تغییر وضعیت انسان است نسبت به خدا،نه تغییر وضعییت خدا نسبت به انسان....
کشتی ها پس از درنوردیدن مسافتی کوتاه از ساحل،به هر طرف نگاه کنند،آب است و آبها هیچ علامتی ندارند.بالای سرشان هم ابر است یا آسمان.قدیم،در زمانهایی از ستاره ها برای شناختن راه استفاده میکردند اما همیشه آسمان صاف نیست تا ستاره ها پیدا باشند،به مجرد اینکه هوا ابری شود،کشتی دیگر نمی داند به کدام سمت دارد می رود.چینی ها عقربه مغناطیسی را دیدند به سمت خاصی می ایستد و از این جا قطب نما را اختراع کردند.با این قطب نما جهت راه را پیدا می کنند،خواه ابری باشد،خواه صاف،با نگاه کردن به آن عقربه میفهمند که الان در چه جهتی حرکت می کنند. تقوا قطب نمای انسان است.اگر شیطان تقوا را از انسان بدزدد،انسان یک کشتی میشود وسط دریاکه بالای سرش ابر و زیر پایش آب است و از هیچ طرف نشانه ای نیست.اگر به سرنشینان چنین کشتی سرگردانی یک قطب نما بدهند، حاضرند همه هستی شان را در ازای قطب نما بدهند.خطیب جمعه باید در هر دو خطبه بگوید:((اتقواالله)) یعنی: ((ای اهل کشتی؟ مبادا قطب نمای خود را گم کنید یا خرابش کنیذ...))شیطان اگر بخواهد کشتی عقل را معطل کند ،نمی آید مال التجاره کشتی را از کار بیاندازد و انسان را وسوسه می کند تا تقوا را از او بگیرد. اگر تقوا دزدیده شد،دیگر علم ، درد انسان را درمان نمیکند ،دوست و آشنا و حزب و دسته و گروه ،انسان را نجات نمیدهد...
با آب شیرین می شود کشاورزی کرد،با آب شور نه. آب شور،درخت ها را می خشکاند.درخت عمل از نیات خیر و شیرین سیراب می شود،مادام که نیات خالص باشد این درختها خرم و باشکوه اند،اکر نیات دیگری پا در میان بگذارند،آب شوری با آب شیرین مخلوط شده است،طبیعتا پژمردگی و خشکیدن درخت غیر قابل اجتناب است.
ماهی به طمع گوشت در دام می افتد.شیطان ماهیگیر است و دنیا گوشت سر قلاب.در دنیا به هر چیزی علاقه مند شوید،در قلاب شیطان افتاده اید.
آینه ها سه نوعند :آینه ساده هر چیزی را همانگونه که هست،نشان می دهد .آینه محدب بعضی قسمت ها را کوچک نشان می دهد و آینه مقعر ، بزرگ.
عقل،آینه ساده ای است که هر چیز را همان گونه که هست نشان دهد ،ولی نفس،آینه ای است که در آن واحد هم مقعر و هم محدب است ؛آنچه خود میپسندد بزرگ جلوه دهد و آنچه نمی پسندد ،کوچک نمایش دهد.
کسی که غذا چابکتر وقویترش کند جلوی غذا خوردنش را نمیگیرند،حتی بیشترهم میدهند؛اما کسی را که با خوردن،وزن اضافه می کند،از خوردن منع می کنند؛او مجبور است غذایی بخورد که از حرکت بازش ندارد.
حالات معنوی برای بعضی سرعت در سیر و سلوک به بار می آورد،از این رو بیشتر به آنها میدهند ولی اگر کسی را مغرور و محجوب کرد ،خداوند از روی رحمتی که به او دارد،توفیق عبادت را از او میگیرند تا چابک شود واز حرکت نماند.
هیچکس با نگاه یا لمس یک نوار نمی تواند بفهمد که آن نوار پراست یا خالی، واگر پر است چه در آن ضبط شده؟ ظاهر نوار،هیچ نشانه ای به ما نمی دهد ،مگر اینکه در دستگاه ضبط صوت قرار داده شود.
قیامت ضبط صوتی است که در آن،نطق اعضاء و جوارح آشکار خواهد شد.ظاهر انسانها،مانند نوارها شبیه یکدیگر است،تنها یک دستگاه خدایی مانند قیامت است که با آن می توان از درون انسانها پرده برداشت.
